|
кун рўза тут ёки олти мискинга таом бер, берган таоминг ҳар бир мискинга ярим соядан тегсин ва шу билан сочингни олдиравер»,82 дедилар.
Оят ва ҳадисда баён қилинганидек, ким касал бўлса, бош оғрийдиган дарди бўлса, бошида бирор жароҳати бўлса ёки бошига бит тушган бўлса, унинг бу ҳолати Аллоҳ Таолонинг мана бу гапини хослайди:
وَلاَ تَحْلِقُواْ رُؤُوسَكُمْ
(Бошларингизни (сочларингизни) қирманг!). Яъни, у сочини олдириб, фидя бериши жоиз. Истаса, уч кун рўза тутсин, истаса, олти мискинга таом берсин, истаса, бир қўй сўйсин. Айни пайтда бу гап шу уч ишдан бирини қилиш вожиблигига ҳам қаринадир.
5- Кейин Аллоҳ Таоло ўзи душман томонидан тинч бўлгани ҳолда ҳажга қўшиб умра ҳам қиладиганлар яъни, таматтуъ ҳажини қиладиганларнинг шаръий ҳукмини баён қилади. Таматтуъ ҳажини қилган одам ҳаж ойларида мийқотдан умрага эҳром боғлайди. Умрани қилиб бўлганидан кейин эҳромдан чиқиб, зулҳижжанинг саккизинчи кунини, тарвия кунини кутиб туради. Кейин Макканинг ичида туриб, ҳаж учун яна бир марта эҳром боғлайди ва ҳаж амалларини бажаради. Таматтуъ ҳажини қилган одамга бир жонлиқ сўйиш вожиб. Аллоҳ Таолонинг
فَإِذَا أَمِنتُمْ فَمَن تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ
(Қачонки (йўлтўсарлар ёки бошқа ҳар қандай монедан) хотиржам бўлсангиз, (ораларингиздан) ким ҳаж (йўлида) умрадан фойдаланган бўлса (яъни ҳаж мавсумида аввал умра амалларини бажариб, иҳромдан чиқиб, сўнгра ҳажга иҳром боғлаган бўлса), муяссар бўлган бирон ҳадяни юборсин!), деган гапи мана шу маънода. Ҳажда сўйиш учун жонлиқ топа олмаган одам ҳажда уч кун яъни, зулҳижжанинг еттинчи, саккизинчи ва тўққизинчи кунлари ёки ташриқ кунлари, уйига қайтганидан кейин эса яна етти кун рўза тутиши вожиб бўлади. Бухорий ва бошқалар мана бу гапни Оиша р.а.дан ривоят қилганлар: Пайғамбар с.а.в. фақат жонлиқ топа олмаган мутаматтиъ (таматтуъ ҳажини қилган одам)гагина ташриқ кунларида рўза тутишга рухсат берганлар.83
Мана бу ҳадисни Молик Зуҳрийдан чиқарган: «Пайғамбар с.а.в. Абдуллоҳ ибн Ҳузофани юбордилар ва у ташриқ кунларида шундай жар солди: Бу кунлар еб-ичиладиган, Аллоҳни зикр қилинадиган кунлардир. Фақат жонлиқ топа олмаганидан рўза тутиши лозим
(82) Бухорий: 1686.
(83) Бухорий: 1859.
149-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208